Problem tzw. "pieczątkowców" odnosi się do praktyki, w której geodeta uprawniony podpisuje (firmuje swoimi uprawnieniami) operaty i inne dokumenty geodezyjne, wykonane przez osoby lub firmy nieposiadające takich uprawnień, bez należytego nadzoru nad realizacją tych prac. Czyli mamy na myśli takie sytuacje, w których rola tzw. "pieczątkowca" ograniczają się jedynie do formalnego „przybicia pieczątki” na dokumentach, bez angażowania się w proces ich tworzenia, ani w kontrolę ich jakości.
Jaka jest skala problemu?
Problem jest podnoszony od lat, ale nikt wcześniej nie zbadał dokładnie jego skali. Próbowałem robić to w 2024 r., ale nie uzyskałem potrzebnych danych z powiatowych rejestrów prac geodezyjnych. Dopiero po wygraniu dwóch spraw w Wojewódzkich Sądach Administracyjnych, jest lepiej z dostępem do danych i poniżej przedstawiam listę "Top10 geodetów uprawnionych", czyli dziesięciu geodetów uprawnionych, którzy w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 30 czerwca 2025 r. obsłużyli swoimi podpisami największa liczbę firm wykonujących prace geodezyjne. W sumie sytuacja, w której geodeta uprawniony obsługiwał w roku 2024 r. więcej niż 5 firm dotyczy ok. 200 osób. Nie są to jeszcze dane pełne, ponieważ ok. 100 powiatów odmówiło jeszcze udostępnienia danych do analizy, ale dane z 276 pozwalają określić skalę problemu.
Liczba firm dla których rekordziści podpisywali operaty
| LP | Uprawniony↓↑ | Rok 2022↓↑ | Rok 2023↓↑ | Rok 2024↓↑ | Rok 2025↓↑ | 2022-2025↓↑ |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Uprawniony 1 | 19 | 18 | 19 | 17 | 27 |
| 2 | Uprawniony 2 | 14 | 13 | 12 | 12 | 19 |
| 3 | Uprawniony 3 | 13 | 14 | 14 | 10 | 19 |
| 4 | Uprawniony 4 | 13 | 10 | 10 | 8 | 19 |
| 5 | Uprawniony 5 | 12 | 8 | 9 | 5 | 18 |
| 6 | Uprawniony 6 | 9 | 13 | 12 | 6 | 18 |
| 7 | Uprawniony 7 | 13 | 6 | 5 | 5 | 18 |
| 8 | Uprawniony 8 | 7 | 8 | 9 | 6 | 17 |
| 9 | Uprawniony 9 | 11 | 12 | 7 | 7 | 17 |
| 10 | Uprawniony 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 16 |
Nie trzeba zbyt duże wyobraźni, aby uświadomić sobie, że jest to niemożliwe, aby obsłużyć swoją osobą kilkanaście firm w ciągu roku, więc sytuacja budzi wiele podejrzeń i głos środowiska, które jest zbulwersowane działaniem "pieczątkowców" jest zasadny i powinien być potraktowany poważnie.
Opisane powyżej działania są niedopuszczalne z punktu widzenia etyki zawodowej, ale także przepisów prawa, bo jeżeli geodeta podpisuje dokumenty bez weryfikacji lub fałszywie potwierdza wykonanie pracy, może zostać oskarżony o fałszowanie dokumentów (art. 270 kk) lub poświadczenie nieprawdy (art. 271 kk), co może skutkować grzywną, ograniczeniem wolności lub pozbawieniem wolności do 5 lat.
Nie jest moja rolą badanie szczegółów w poszczególnych przypadkach, więc zostawiam to Głównemu Geodecie Kraju i Wojewódzkim Inspektorom Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, którzy mają w ręku wszelkie uprawnienia i możliwości mechanizmy do zbadania sprawy i wyciągnięcia odpowiednich wniosków, aby proceder "pieczątkowców" zakończyć. Jedyne czego nie mają, to chęci aby to zrobić, więc od nacisków środowiska będzie zależało czy problem zostanie rozwiązany.
W proponowanej nowelizacji ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne zmieniany jest wprawdzie art. 11, ale nawet gdyby te zmiany, które określam jako szkodliwe, weszły w życie to i tak nie rozwiążę to problemu "pieczątkowców".